24.11.2021
Чаму растуць цэны на прадукты харчавання і што далей. Віцэ-прэм'ер Субоцін зрабіў шчыры прагноз
Цэны на прадукты харчавання ў Беларусі аб'ектыўна прадоўжаць расці на фоне сусветнай кан'юнктуры, аднак улады задзейнічаюць розныя механізмы, каб максімальна стрымліваць гэты працэс. Аб гэтым заявіў журналістам віцэ-прэм'ер Аляксандр Субоцін, які курыруе сферу АПК, перадае карэспандэнт БЕЛТА.
Журналісты пацікавіліся, як узрастаючыя попыт і цэны на прадукты харчавання ў свеце паўплываюць на сітуацыю ўнутры Беларусі.
Дэфіцыту не будзе - гэта аксіёма
"Я скажу так: дэфіцыту не будзе - гэта 100 працэнтаў. Таму што мы вырабляем у разы больш, чым нам трэба. І таму, што ў нас першае - гэта ўласная харчовая бяспека і забеспячэнне ўнутранага рынку. Гэта - канстанта, аксіёма", - падкрэсліў віцэ-прэм'ер.
Росту цэн аб'ектыўна не пазбегнуць
Што датычыцца росту цэн, Аляксандр Субоцін заявіў, што гэтага аб'ектыўна не пазбегнуць. І звязана гэта з узрастаючай сусветнай кан'юнктурай. "Калі мы пачынаем перакрываць, неяк душыць цэны на ўнутраным рынку, а больш цікавая будзе цана ў Расійскай Федэрацыі, тыя ж людзі будуць купляць у магазіне і аўтобусамі, машынамі легкавымі вывозіць туды тавар. Гэта значыць, ператок будзе ў любым выпадку. Граніцы ж як такой у нас няма ў Саюзнай дзяржаве", - сказаў ён.
Акрамя таго, прадоўжыў віцэ-прэм'ер, даражэюць тавары, якія так ці інакш уплываюць на канечны кошт сельгаспрадукцыі, у тым ліку ўгнаенні, некаторыя імпартныя складнікі, запчасткі і іншае.
Урад працуе на максімальнае стрымліванне
"Усё аб'ектыўна расце. Таму недзе ўтрымаць цану без урону для вытворцы мы не зможам. Але ёсць вялікая колькасць механізмаў, як знівеліраваць гэтыя скачкі. Гэта і адрасная падтрымка маламаёмных слаёў, гэта і недзе абмежаванне маржынальнасці, абмежаванне рэнтабельнасці гандлёвых сетак", - адзначыў Аляксандр Субоцін.
"Усе гэтыя механізмы ва ўрадзе вядомы, імі актыўна карыстаемся. І мы стараемся максімальна стрымліваць рост цэн", - падкрэсліў віцэ-прэм'ер.
Аб'ёмы экспарту павялічваюцца і гэта плюс
Разам з тым рост сусветных цэн на прадукты харчавання для Беларусі мае і адваротны бок, паколькі краіна не толькі забяспечвае сябе адпаведнымі таварамі пад поўную патрэбнасць, але і пастаўляе вялікія аб'ёмы на экспарт. Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка ставіць задачу па дасягненні ўзроўню экспарту прадуктаў харчавання ў памеры $7 млрд.
Аляксандр Субоцін ацэньвае гэта як напружаную задачу. "Мы ўжо нават па 9 месяцах зрабілі ў бягучым годзе 112,6 працэнта (да ўзроўню мінулага года. - Заўвага БЕЛТА). Гэта недзе $4,7 млрд, - расказаў ён. - Мы ў гэтым годзе перасягнём $6 млрд. Ну а $7 млрд - як ужо кан'юнктура будзе складацца. Але будзем спрабаваць максімальна хутка. Баюся загадваць. Атрымаецца за 2 гады, дык за два, за 3, дык за тры. Да гэтага ідзём".
У цэлым, адзначыў віцэ-прэм'ер, беларускія вытворцы нарошчваюць экспарт як за кошт павелічэння аб'ёмаў пастаўляемай прадукцыі, так, зразумела, дапамагае і рост цэн: "Цэны рэальна растуць ва ўсім свеце. Гэта ААН адзначае, усе аграрныя ведамствы. Гэта і хлеб, і мяса, і малако, і звычайнае збожжа. Усе біржавыя зводкі мы глядзім, - растуць небывала ў параўнанні з мінулым годам. Вядома, гэта вельмі дапамагло нам у экспарце, але мы дабавілі і ў фізічным аб'ёме - больш малака, сыроў, мяса, мясапрадуктаў".
Развіццё ва ўмовах турбулентнасці і санкцый
Аляксандр Субоцін лічыць, што аграрны сезон, які завяршаецца, для Беларусі быў адным з самых няпростых за суверэнную гісторыю краіны. "Тым не менш, нягледзячы на тое, што адбываецца вакол, нягледзячы на турбулентнасці палітычныя, фінансавыя, скачкі ў цэнах (энерганосьбіты, угнаенні даражэюць ва ўсім свеце), мы памалу прыбаўляем", - сказаў ён.
Журналісты таксама пацікавіліся, ці ўплываюць санкцыі на сітуацыю з экспартам беларускіх прадуктаў харчавання. У гэтым плане віцэ-прэм'ер заўважыў, што ў сусветнай практыцы, як правіла, санкцыі не датычацца такіх сфер, як прадукты харчавання або лякарствы.
"Ніхто не адмаўляўся ад прадуктаў харчавання. Мы як у 116 краін асвоілі рынкі, так іх упэўнена трымаем. Адзінае, там па кан'юнктуры мы з больш як са 100 (краінамі. - Заўвага БЕЛТА) пакуль старгавалі ў гэтым годзе. Але рынкі ў нас адкрыты і гэта ў 116 краінах. Нават нягледзячы на жорсткія і няпростыя адносіны з ЕС, мы дабаўляем па экспарце туды. Яны абараняюць свой рынак вельмі моцна, не пускаючы нашу малочку, сыры, але нейкія нашы асобныя лінейкі прадуктаў харчавання, асабліва тэхнічны казеін для сваёй вытворчасці, яны бяруць вельмі інтэнсіўна", - расказаў Аляксандр Субоцін.